منیره پنج‌تنی / فصلنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت / شمارۀ 161 / زمستان 1400   اندیشمندان و نظریه‌پردازانِ دیزاین و فشن، بر این باورند که این دو حوزه ‌چنان تمام لایه‌های زندگی را دربرگرفته‌‌اند که دیگر گریزی از حضور و اثرگذاری‌شان نداریم. چنین امری از یک‌سو سبب می‌شود دیزاینرها برای فرایندِ تولیدِ پیوسته نه  تنها از زندگی و نیازهای آشکار و متغیرِ انسانی، مدام خبردار شوند بلکه پیامدهایِ تولیدات پیشین و …

•••

فیلیپ اپلوا از مشهورترین دیزاینرهای گرافیک فرانسه، از دانشکدۀ هنرهای کاربردی و دانشکدۀ هنرهای تزیینی پاریس فارغ‌التحصیل شده است. در اوایل دهۀ ۱۹۸۰ چند سالی در توتال دیزاین آمستردام کارآموزی کرد تا این‌که در سال ۱۹۸۵ در موزۀ اورسی پاریس به عنوان دیزاینر گرافیک استخدام شد. چند سال بعدتر به لس‌آنجلس رفت تا با آپریل گریمن کار کند، که بهانه‌ای شد تا آشفتگی پست‌مدرنیست‌ها را از نزدیک لمس کند. در سال ۱۹۹۳ اقامت آکادمی فرانسوی ویلا مدیچی رم را بدست آورد؛ جایی که اپلوا وقتش را صرف دیزاینِ چندین تایپ‌فرم تجربی کرد و به خاطر آن مدال طلای تی‌دی‌سی (باشگاه مدیران تایپ) توکیو را کسب کرد...

•••

ورنر یکر از سال 1965 در لوزان ساکن است و در سال 1972 استودیوی شخصی خود را در همین شهر به راه انداخت. یکر در سال 1983 شرکت دیزاین چند رشته‌ای «آتلیه دو نورد» (Les Ateliers du Nord) را بنیان گذاشت که بر روی دیزاین پوستر و کتاب فعال است. او طی این سال‌ها با مشتریان مهمی همچون موزۀ الیزه، ارکستر مجلسی ژنو، بنیاد عکاسی سوئیس، انتشارات فایدون پرس، تئاتر ویدی و آژانس مگنوم همکاری داشته. در سال 1999 نیز مدیر هنری بخش ارتباطات شهر وایمار ــ پایتخت فرهنگی اروپا ــ بوده است. ...

•••

هدف دیزاین صنعتی بهبود کیفیات کارکردی، تعاملی و زیبایی‌شناسانۀ محصولات تولید صنعتی برای مصرف انسان است. شاخص‌های دیزاین صنعتی، به‌عنوان یک حرفه، تعاریف گسترده و تا حدی بی‌ارتباط به هم داشته‌اند، و اغلب با دیگر زمینه‌ها نظیر  مهندسی و  دیزاین رابط هم‌پوشانی پیدا می‌کنند. بسیاری از دیزاینرهای صنعتی در زیرشاخه‌های مرتبط با تولید محصولات خاص از اتومبیل گرفته تا ابزارهای الکتریکی یا مبلمان فعالیت می‌کنند.  دیزاین محصول نیز اغلب به‌عنوان یکی از زیرشاخه‌های دیزاین صنعتی دسته‌بندی می‌شود، هرچند این اصطلاحات در عمل به‌جای همدیگر نیز به کار می‌روند.

•••

تنوع رسانه‌هایی _مثل نمایشگاه‌های هنری، نمایشگاه‌های بین‌المللی، موزه‌ها یا مجموعه‌های موضوعی، نمایشگاه‌های تجاری، و فروشگاه‌های زنجیره‌ای _ که باید از سوی یک دیزاینرِ نمایشگاه برنامه‌ریزی شوند نشان می‌دهد دیزاین نمایشگاه عرصه‌ای پیچیده است. این عرصه مستلزم انواع مهارت‌ها از جمله دانش [مرتبط با موضوعی که به نمایش درمی‌آید]، بازاریابی، تخصص‌های فنی لازم برای کار نصب نمایشگاه‌ها (مطالعات موزه)، و مهارت‌های دیزاینِ لازم برای ساخت و نقاشیِ صحنۀ نمایش است.  دیزاین صحنه. ...

•••

با وجود این واقعیت که «دیزاین اطلاعات» عرصه‌ای گسترده از دیزاین است که روزبه‌روز بر اهمیت آن افزوده می‌شود، ثابت شده است که ارائۀ تعریفی پذیرفته‌شده در سطح جهانی برای آن بسیار دشوار است. دیزاین اطلاعات به‌طور کلی عبارت است از فرایندِ تبدیلِ داده‌های پیچیده، بههم‌ریخته یا سازمان‌نیافته به اطلاعاتِ قابل‌دسترسی، مفید و قابل‌درک. این واژه به‌نوعی گمراه‌کننده است، چراکه لزوماً به محتوای اطلاعاتی که دیزاین می‌کند ارتباطی ندارد، بلکه به شیوۀ انتقال آن اطلاعات مربوط است. ...

•••

دیزاین زیورآلات عبارت است از خلق زینت‌آلاتی که به بدن می‌آویزیم. زیورآلات بازار وسیعی دارد که در آن نه‌تنها کارگاه‌های کوچک و سازندگان مستقل به‌صورت منفرد سهم دارند، بلکه استودیوهای دیزاین با کانال‌های پخش منحصربه‌خود، کمپانی‌های تخصصی زیورآلات و شرکت‌های فشن، عطر، و ضمایم فشن نیز تحت نام تجاری برندهای خود برای زیورآلات بازاریابی می‌کنند. برخی از سازندگان زیورآلات تلاش دارند هنرمند به حساب آیند، برخی دیگر خود را صنعتگر قلمداد می‌کنند و برخی نیز دیزاینر محسوب می‌شوند. ...

•••

  دانشنامۀ دیزاین | مدخل دیزاین مبلمان | نشر مشکی | ترجمۀ منظر محمدی   ball chair by Eero Aarnio   دیزاین مبلمان عبارت است از ریزمعماریِ نشستن، لم دادن، جایگذاری اشیا و نمایش دادن آن‌ها در فضای داخلی. محصولات این رشته عبارتند از صندلی، نیمکت، مبل، چهارپایه، تخت‌خواب، کمد، قفسه، میزتحریر و میز غذاخوری. تاریخ مبلمان در غرب ارتباط تنگاتنگی داشت با مفهوم کارکرد موقتی. کمد کشودار شکل تکامل‌یافتۀ صندوقچه‌های …

•••

دیزاین بازی از عرصه‌های پیچیده و چندوجهی دیزاین است. در دیزاین بازی، مجموعه‌ای از قوانین دیزاین می‌شود که نظام‌هایی معنایی (یعنی بازی‌ها) را می‌سازند. بازی‌ها، به‌عنوان محصولات فرهنگ انسانی، شماری از نیازها، امیال، لذات و مصارف ما را برآورده می‌کنند؛ و به‌عنوان محصولات فرهنگ دیزاین، بازتاب مجموعه‌ای از دغدغه‌های اجتماعی، فنی، مادی، فرمی و اقتصادی دوران خود هستند. از آنجا که قوانین دیزاین‌شده وقتی به‌دست بازیکنان اجرا شوند در قالب تجربۀ بازی مجسم می‌شوند، دیزاین بازی را می‌توان از مسائل دیزاین نوعِ دوم قلمداد کرد.

•••

دیزاین فشن رشتۀ نسبتاً نوینی است، که از دهۀ 1950 از انحصار عرصۀ اوت کوتور 1 فرانسوی در آمده و به مراکز مد جدید در ایالات متحد، اروپا و ژاپن رسیده است. سبک‌های خاص جوانان، سبک‌های خیابانی و فرهنگ مردمی امروزه در دیزاین، اقتصاد و عرضۀ رسانه‌ای فشن  نقشی اساسی پیدا کرده‌اند.

•••