کنیا هارا | Kenya Hara

گفت‌وگو با کنیا هارا / وب‌سایت designculture / جولای 2013

اوکویاما / ژاپن ۱۹۵۸

کنیا هارا از معتبرترینو تحسین‌شده‌ترین دیزاینرهای ژاپنی است. او در سال ۱۹۸۳ در رشتۀ دیزاین از دانشگاه هنر موساشینو فارغ‌التحصیل شد و بلافاصله به شرکت ان‌دی‌سی (مرکز دیزاین نیپون) پیوست. در سال ۱۹۹۲ «انستیتو دیزاین هارا» را راه‌اندازی کرد که در تمام حیطه‌‌های دیزاین، از تبلیغات، برندینگ، دیزاین نمایشگاه، تابلوها، بسته‌بندی، محصول و کتاب کار می‌کند. در دیزاین او ماهیت محصول به شیوۀ مینیمالیستی نمایش داده می‌شود: هارا معنای عمیق هر حقیقت را به صورت سمبلیک نشان می‌دهد که ریشه در فرهنگ سنتی ژاپن دارند.

در سالیان اخیر او برای مشتریان بزرگی مثل کنزو، موزۀ هنر ناکازاکی و بیمارستان اومدا دیزاین کرده است. در سال ۱۹۹۸ هارا دیزاین مراسم افتتاحیه و اختتامیۀ المپیک زمستانی ناگانو را دیزاین کرد. در سال ۲۰۰۱ ایکو تاناکا، استاد بزرگ گرافیک دیزاین ژاپن و مدیر هنری پیشین شرکت موجی، او را به سمت مدیر هنری این شرکت و جایگزین خود منصوب کرد. در موجی، کنیا هارا دیزاین ارتباطات را توسعه می‌دهد و در کنار آن به شرکت کمک می‌کند تا به چشم‌اندازی یکپارچه دست پیدا کند. او تبلیغات محیطی، اپلیکیشن‌ها، آگهی‌های بازرگانی، نمایشگاه‌ها، مجلات و بسته‌بندی موجی را با این فلسفه که «گاهی سادگی از تجمل برتر است» سرپرستی می‌کند. تحت مدیریت او موجی تبدیل به نماد بین‌المللی زیبایی‌شناسی و کیفیت مفهومی شده است.

کنیا هارا در طول دوران حرفه‌ای خود، نمایشگاه‌های موفق بی‌شماری برگزار کرده. او در این نمایشگاه‌ها با نمایش اشیای تجربی و برانگیختن احساسات مخاطبان، سعی کرده ادراک آن‌ها را عمق ببخشد. این نمایشگاه‌ها اغلب با همکاری چند تن از بهترین دیزاینرها و هنرمندان دنیا همچون کازیو سجیما، کنگو کوما، نائوتو فوکوساوا و جاسپر موریسون و کمپانی‌هایی بزرگ ژاپن مثل هوندا، سونی و پاناسونیک برگزار شده است.

هارا استاد دانشگاه هنر موساشینو، رئیس شرکت ان‌دی‌سی و نایب‌رئیس انجمن طراحان گرافیک ژاپن (JAGDA) است. همین‌طور مدتی رئیس کمیتۀ دیزاین ژاپن و در سال ۲۰۱۶ عضو کمیتۀ علمی بیست‌ویکمین دورۀ نمایشگاه تریناله دی میلانو نیز بوده. او جوایز متعددی از آن خود کرده که از میان آن‌ها می‌توان به جایزۀ دیزاینر نوظهور انجمن طراحان گرافیک ژاپن، جایزۀ دیزاین ماینیچی، جایزۀ برتر هفدهمین بینال دیزاین صنعتی، جایزۀ بزرگ توکیو‌ اِی‌دی‌سی و سه جایزۀ انجمن طراحان گرافیک ژاپن در سه سال متوالی ۲۰۱۳، ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ اشاره کرد.

هارا چندین کتاب نوشته که همگی مورد ستایش منتقدین واقع شده‌اند؛ او در کتاب‌هایش عموما به مفهوم خلاء در فرهنگ و فلسفۀ ژاپن پرداخته. «دیزاین‌کردنِ دیزاین» و «سفید» معروف‌ترین کتاب‌های هارا هستند.

پرسش و پاسخ / سال 2013

وقتی کودک بودید، می‌خواستید چه کار کنید؟
هیچ تصوری از بزرگ شدن نداشتم.

بازی مورد علاقه‌تان چه بود؟
یادم می‌آید که از اندازه گرفتن چیزهایی مثل تغییرات آب و هوا، یا طلوع و غروب خورشید و کشیدن نمودار خیلی کیف می‌کردم.

در مدرسه چه درسی را بیشتر دوست داشتید؟
هنر و کاردستی و ادبیات ژاپنی.

پروژه‌ای که دوست دارید به سرانجام برسانید.
طرحی دارم که می‌خواهم آن را بر روی هتلی تفریحی در مکانی خیلی بزرگ پیاده کنم.

دیزاینری که تحسینش می‌کنید.
ایسامو نوگوچی، او بیشتر هنرمند است.

تایپ‌فیسی که دوستش دارید.
گاراموند و یونیورس. و برای ژاپنی دارم تایپ فیس خودم را دیزاین می‌کنم.

می‌خواهم جسارت کنم و بگویم ایدوگرام‌ها تصویری‌تر و حروف لاتین سمبلیک‌ترند. ایدوگرام‌ها خیلی متحرک و روان‌تر به نظر می‌رسند. می‌توانید آن‌ها را بدون اینکه ناخوانا شود، افقی و عمومی تنظیم کنید (احتمالا به خاطر اینکه ایدوگرام‌ها مستقل از هم به نظر می‌رسند).
به نظرم می‌رسد که ایدوگرام‌ها شبیه صورت‌های فلکی استفاده می‌شوند، در حالی که دیگر الفباها معمولا شبیه الگو به کار گرفته می‌شوند.

دیزاین مورد علاقه‌تان.
مجسمه‌ها و مدل‌های پِلی گراند ایسامو نوگوچی.

و معماری.
کلیسای پتر زومتور در روستای سُوم‌ویتج سوئیس. و دوجین‌سای در توکیو، که اتاق کار شوگان آشیکاگا یوشی‌ماسا در معبد جیشو جی (کینکاکوجی) بود.

جایی خواندم که شما اعتقاد دارید ارزش دیزاین به بالا بردن بیداری معنوی است. دیزاین چطور می‌تواند معنویت را ارتقاء دهد؟ این ایده به فرهنگ ژاپنی ارتباط دارد؟
افتخار برای من مهم است و از آنجایی که دیزاین پر از خرد و سنت است، مفتخرم که همه این‌ها را در آثارم به اشتراک بگذارم.

در زیبایی‌شناسی ژاپنی اغلب شاهد همنشینی سنت و نوآوری هستیم. به نظر مولفۀ سنتی به اعتدال و طبیعت مرتبط است. شما این را در دیزاین‌تان به کار می‌گیرید؟
احتمالا بدون اینکه خودم متوجه باشم، سنت در اعماق ادراک حسی من ریشه پیدا کرده. سنت چیزی است که هم می‌خواهیم از آن دوری کنیم و هم حفظش کنیم، حتی وقتی که در برابرش می‌ایستیم.

من همیشه نقش پسر روی کاغذ تاکئو را دوست داشتم. چرا یک کارخانۀ تولید کاغذ ژاپنی، که سال ۱۸۹۹ تاسیس شده، نشانه‌اش را از طرح حکاکی روی چوب (زیلوگرافی) از یک کتاب آلمانی چاپ ۱۵۶۸ بازتولید می‌کند؟
تاکئو بیشتر بر روی کاغذهای غربی کار می‌کند تا ژاپنی. یکی از اعضای سابق هیئت مدیره، آقای هیراکو کیدو، این تصویر را در موزۀ بریتانیا پیدا کرد و تصمیم گرفت که تصویر پسر کاغذی را به عنوان نماد تاکئو استفاده کند. می‌خواهم این را صریح بگویم: من نه دیزاینر این نمادم و نه پیشنهاد دهندۀ آن. تنها کاری که کردم این بود که، به عنوان امضای شرکت، آن را بازسازی و با لوگوتایپ آن ترکیب کردم.

تعریف شما از دیزاین خوب.
دیزاینی که با طرح پرسش، آدم را برانگیخته کند و به تکاپو بیاندازد، نه با پاسخ دادن.

دیزاین خودتان را چطور توضیح می‌دهید؟
چیزی در حال شدن. این مساله‌ای است که دائم به آن فکر می‌کنم، فکری که همچنان آن را همراه دارم.

خیلی ممنون.
ممنون.