دانشنامۀ دیزاین | مدخل دیزاین اطلاعات | نشر مشکی | ترجمۀ منظر محمدی
با وجود این واقعیت که «دیزاین اطلاعات» عرصه‌ای گسترده از دیزاین است که روزبه‌روز بر اهمیت آن افزوده می‌شود، ثابت شده است که ارائۀ تعریفی پذیرفته‌شده در سطح جهانی برای آن بسیار دشوار است. دیزاین اطلاعات به‌طور کلی عبارت است از فرایندِ تبدیلِ داده‌های پیچیده، بههم‌ریخته یا سازمان‌نیافته به اطلاعاتِ قابل‌دسترسی، مفید و قابل‌درک. این واژه به‌نوعی گمراه‌کننده است، چراکه لزوماً به محتوای اطلاعاتی که دیزاین می‌کند ارتباطی ندارد، بلکه به شیوۀ انتقال آن اطلاعات مربوط است.
هرچند دیزاینِ اطلاعات عموماً عبارت است از تجسم بخشیدن به داده‌ها به‌کمک ابزارهای گرافیکی یا تعاملی، نمی‌توان آن را صرفاً زیرمجموعۀ دیزاین گرافیک یا دیزاین ارتباطات دسته‌بندی کرد دیزاین گرافیک، تجسم. دیزاین اطلاعات به‌خودی‌خود رشته‌ا‌ی مستقل است، دربردارندۀ طیفی از فعالیت‌ها در انواع رشته‌ها که انواع روش‌های دیزاین و روش‌های علمی را به‌شیوه‌ای منحصربه‌فرد با هم می‌آمیزد. به‌طور مثال، دیزاینرهای اطلاعات در مرحلۀ تحلیل و برنامه‌ریزیِ یک پروژه از
روش‌های تحقیق علوم اجتماعی و علوم کاربردی (خصوصاً از روان‌شناسی شناختی، ارگونومی، روان‌شناسی محیطی) و همچنین از شیوه‌های تصویرسازی علمی، دیزاین ارتباطات، دیزاین رابط و دیزاین گرافیک استفاده می‌کنند. علاوه بر این، این فرایند گاه به تخصص‌های حرفه‌ای خاصی در نویسندگی، پایگاه‌های اطلاعاتی، دیزاین وب، دیزاین نشانه و حتی دیزاین صنعتی و دیزاین محصول هم نیاز دارد.
صرف‌نظر از اینکه چه تکنیک‌های خاصی در این فرایند استفاده شوند، هدفِ دیزاین اطلاعات همیشه مصرف‌کنندۀ نهایی است. از آنجا که مردم اطلاعات را به‌شیوه‌های بسیار متفاوتی کسب می‌کنند، دیزاینِ اطلاعات هم باید
نیازهای مصرف‌کننده را در نظر داشته باشد، و هم توانایی‌های ادراکی و انگیزه‌های مصرف‌کنندگان را ادراک. دیزاینر هنگام دیزاین اطلاعات برای گروه‌های بزرگ مصرف‌کنندگان یا باید بزرگ‌ترین مخرج‌مشترک یک گروه را پیدا کند یا سیستمی را به وجود آورد که امکان دسترسی‌های متفاوتی داشته باشد تا تعداد هرچه بیشتری از مردم بتوانند بدون مشکل از آن استفاده کنند دیزاین جهانی .
دیزاینر باید زمینه‌ای را که مصرف کنندگان در آن اطلاعات دریافت می‌کنند در نظر داشته باشد، چراکه عوامل محیطی قطعاً در چگونگیِ تفسیر و درکِ داده‌ها تأثیر خواهند داشت. هدف دیزاین اطلاعات این است که اطلاعات را تا حد ممکن با شفافیت و وضوح انتقال دهد و درعین‌حال دیزاین‌ای خلق کند که در جهتِ نیازهای دریافت‌کننده باشد.
ترسیم یک روند خطیِ تاریخی از دیزاین اطلاعات دشوار است، اما چنین به نظر می‌رسد که اولین تلاش‌های حرفه‌ای در زمینۀ انتقال دانش و اطلاعات حوالیِ آغاز سدۀ نوزدهم صورت گرفت. یکی از اولین کارها در این زمینه در سدۀ نوزدهم (که هنوز هم از جالب‌ترین این تلاش‌ها محسوب می‌شود) نموداری اثرِ شارل ژوزف مینار است که جنگ ناپلئون در روسیه را از 1812 تا 1813 ترسیم می‌کرد. در دهۀ 1920، جامعه‌شناس وینی، اُتو نویرات، نیز سیستمی ابداع کرد که به‌کمک نوعی زبان بصریِ استاندارد‌شده اطلاعات را منتقل می‌کرد. وی براساس همین روش و به‌کمک هنرمند گرافیست دوسلدورفی، گِرد اَرِنتس، «روش آمارگیری تصویری وین» را نیز ابداع کرد، و بعدها این روش را به «سیستم آموزش بین‌المللی تصویر تایپوگرافی» یا «ایزوتایپ» تبدیل کرد، که امروزه هم هنوز کاربرد دارد.
درحال‌حاضر، عرصۀ دیزاین اطلاعات شاهد رشدی صعودی است، و طرفدارانش آن را یک برنامۀ مستقل آکادمیک می‌دانند. چنین پیشرفتی جای تعجب هم ندارد؛ در جوامع پساصنعتی پیچیدۀ امروز، نقش دیزاینرها در فرایندِ رمزگشایی، برنامه‌ریزی و انتقال دانش در عصر اطلاعات حیاتی است.
نویسنده
آنِت دیفِن‌هالر (Annette Diefenthaler) دیزاینر است و یکی از پروژه‌هایی که به انجام رسانده عبارت است از نمایشگاه بین‌المللی بازرگانی مبلمان در کلن (2004). وی دستیار تیم مشاور انجمن بین‌المللی دیزاین اُلم است. در کلن زندگی می‌کند.
منابع
Brückner, H. 2004. Information gestalten – Designing Information. Bremen: Verlag H. M. Hauschild.
Institute for Information Design Japan, ed. 2005. Information Design source book. Basel: Birkhäuser.
Jacobson, R., ed. 1999. Information design. Cambridge, MA: MIT Press.
Petterson, R. 2002. Information design: An introduction. Amsterdam: John Benjamins Publishing.
