مینی‌مال‌ها

 صفحاتی از کتاب    دربارۀ نویسنده 

تفاوت داستان کوتاه با داستان مینی‌مال را نباید تنها در اندازه حجم آن جستجو کرد. چرا که ویژگی‌های دیگری جز کوتاهی حجم در این آثار به چشم می‌خورد. تفاوت عمدۀ این دو بیش از آنکه کمی باشد کیفی است. از خصیصه‌های مهم اغلب داستان‌های مینی‌مالیستی داشتن طرح ساده و سرراست است. در این نوع داستان‌ها طرح چندان پیچیده و تو در تو نیست. تمرکز روی یک حادثه اصلی است که عمدتاً رویداد شگرفی هم به حساب نمی‌آید. در بعضی داستان‌ها طرح چنان ساده می‌شود که به نظر می‌رسد اصلاً حادثه‌ای رخ نمی‌دهد، که البته عدم پیچیدگی طرح را نباید به بی‌طرحی تعبیر کرد. از خصوصیت‌های دیگر داستان‌های مینی‌مالیستی محدودیت زمان و مکان است. به دلیل کوتاهی حجم روایت داستان، زمان رویداد و حوادث بسیار کوتاه است. اغلب داستان‌های مینی‌مالیستی در زمانی کمتر از یک روز، چند ساعت و گاهی چند لحظه، اتفاق می‌افتد. چون زمینه داستان‌ها ثابت است و گذشت زمان بسیار کم است. تغییرات مکانی هم بسیار ناچیز است و به ندرت رخ می‌دهد. به همین دلیل اغلب یک موقعیت کوتاه و برشی از زندگی برای روایت داستانی انتخاب می‌شود .این اصل مسئلۀ انتخاب طرح و روایت را در این گونۀ داستانی پر اهمیت می‌کند.

کانون طرح در داستان‌های مینی‌مالیستی یک شخصیت واحد یا یک واقعۀ خاص است و نویسنده به عوض دنبال کردن سیر تحول شخصیت، یک لحظۀ خاص از زندگی او را به نمایش می‌گذارد و این همان زمان مناسب برای تغییر و تحول است در اغلب داستان‌های مینی‌مالیستی هدف نویسنده نشان دادن یک واقعۀ بیرونی است. چنانکه خواننده احساس کند حوادث پیش رویش رخ می‌دهد. به همین دلیل واسطه‌ای میان ما و حوادث وجود ندارد. آنچه در طرح این‌گونه داستان‌ها مهم است انتخاب لحظۀ وقوع حادثه است. چون هر برشی از زندگی نمی‌تواند تمامی اطلاعات طرح را منتقل کند. درونمایۀ داستان‌های مینی‌مالیستی اغلب دغدغه‌های کلی انسان است: مرگ، عشق، تنهایی و... و کمتر به روایت رویدادهای اقلیمی می‌پردازد.

اندیشه‌های سیاسی و فلسفی و اعتقادی راهی به دنیای این داستان‌ها ندارد چرا که کوتاهی حجم داستان اجازۀ پرداختن به این اندیشه‌ها را به نویسنده نمی‌دهد. در داستان‌های مینی‌مالیستی همۀ عناصر داستان در حداقل خود به کار گرفته می‌شوند. اما در میان این عناصر، گفت‌وگو، تلخیص و روایت بیشترین کاربرد را دارد. چرا که این سه عنصر، سرعت بیشتری در انتقال اطلاعات داستانی بر عهده می‌گیرند.

رسول یونان

این کتاب شامل مجموعه داستان‌های کتاب‌های زیر است:

فرشته‌ها
احمق ما مرده‌ایم
برو به جهنم
لعنتی گوشی رو بردار
بخشکی شانس