نقاب برکش بناپارت

لئوناردو شاشا (۱۹۸۹ ـ ۱۹۲۱) ولتریسم‌ را تنها راه‌ برای‌ یافتن‌ منطق‌ رویداد‌ها و فهم‌ آن‌ها می‌داند. این‌ منطق‌ در درون‌ شخصیت‌های‌ اصلی‌ (پروتاگونیست) خود رویداد نهفته‌ است، یعنی‌ بستگی‌ تام‌ دارد به‌ ویژگی‌های‌ شخصیتی‌ افراد بازیگر رویداد. بنابراین‌ تاریخ‌ را از زوایای‌ ایدئولوژیکی‌ ـ فلسفی‌ دیدن‌ یعنی‌ بی‌راهه‌ رفتن. زیرا رویداد‌ها ساخته‌ و پرداختهٔ ذهن‌ و زبان‌ انسان‌هایند و نه‌ زمان. پویایی‌ انسان‌ حاصل‌ فعالیت‌ ذهنی‌ اوست، حذف‌ ذهن‌ معنایش‌ جمادیت انسان‌ است‌ و گردش‌ زمان‌ به‌ عنوان‌ عامل‌ غیر اختیاری‌ بر آن‌ تأثیرناپذیر. این‌ شیوه‌ی‌ نگرش‌ را شاشا حتا در رمان‌های‌ خود به‌کار می‌گیرد، خیلی‌ از رمان‌های‌ او حول‌ و حوش‌ مافیا می‌گردد. اما مافیا پیش‌ از آن‌که‌ تشکیلاتی‌ تبه‌کارانه‌ باشد حاصل‌ فکر و ذهن‌ انسان‌ و به‌ عبارت‌ دیگر یک‌ نیاز ذهنی‌ است‌ وگرنه‌ موجودیت‌ نمی‌یافت. و آن‌چه‌ جنبه‌های‌ اسرارآمیزش‌ می‌خوانند تنها بازی‌ ذهنی‌ می‌تواند باشد و بس. جشن‌ دویست‌ سالگی‌ انقلاب‌ فرانسه‌ فرصتی‌ را برای‌ شاشا فراهم‌ آورد تا این‌ ولتریست‌ سیسیلی‌ به‌ یک‌ بازی‌ ذهنی‌ بر اساس‌ شیوه‌های‌ ولتری‌ دست‌ زند. این‌ بازی‌ ذهنی‌ و یا به‌ قول‌ نویسنده، طالع‌بینی‌ رویدادهای‌ گذشته، در قالب‌ یک‌ مناظرهٔ تخیلی‌ تلویزیونی‌ (Talkshow) با شرکت‌ ناپلئون‌ بناپارت‌ و یکی‌ از مخالفان‌ سرسخت‌اش‌ نویسنده‌ و شاعر رمانتیک‌ فرانسوی‌ شاتو بریان‌ و یک‌ جوان‌ امروزی‌ که‌ آن‌ دوران‌ را تنها در کتاب‌های‌ تاریخ‌ خوانده‌ است‌ شکل‌ می‌گیرد تا در کنار کوهی‌ از مقالات‌ و تفاسیر درباره‌ی‌ این‌ انقلاب‌ و نقش‌ بناپارت‌ جنبه‌های‌ متفاوت‌تری‌ نمایانده‌ شود.

رضا قیصریه‌